Eetstoornissen bij heel jonge kinderen verdienen in een vroeg stadium gerichte aandacht. “Zo niet, dan komen groei en ontwikkeling in het gedrang”, geeft dr. Daniëlle van de Merwe aan. “Ook de interactie met verzorgers komt meer en meer onder druk te staan.” Bijna altijd is er sprake van zeer complexe problematiek. “Daarbij speelt een combinatie van factoren mee. Van belang is sowieso om voedingsproblemen en –stoornissen uit elkaar te halen.”
Interview Vakblad VROEG
Veel jonge kinderen kampen met voedingsproblemen gerelateerd aan lichamelijke aandoeningen. Voorbeelden zijn intoleranties, maag-darmproblemen in aanleg, motorische onrijpheid/prematuriteit en reflux. Daarnaast zijn er voedingsproblemen die geen relatie hebben met lichamelijke problemen.
“Denk bijvoorbeeld aan: regulatieproblemen, sensoriële overgevoeligheden, posttraumatische voedingsstoornissen of relatieproblemen tussen ouder en kind. Vaak is er sprake van een complex geheel en spelen verschillend factoren een rol.”
Interactie onder druk
Dat voedingsstoornissen impact hebben op de groei en de gewichtstoename ligt voor de hand. Maar daarnaast heeft een kind dat niet of niet goed eet invloed op de interactie binnen het gezin. “Verzorgers voelen zich falen, zijn zeer bezorgd of angstig. Eenieder reageert op zijn eigen manier: meer gaan controleren, bestraffen, boosheid; machteloosheid of angst. Een andere uitingsvorm is juist zeer toegeeflijk worden en weinig grenzen meer stellen tijdens maaltijden en soms ook daarbuiten. Deze reacties kunnen de angsten van het kind versterken waardoor een vicieuze cirkel kan ontstaan.”
Druk verminderen
Tot Daniëlle’s spijt worden moeilijkheden op dit gebied vaak pas opgemerkt door de kinderarts. “Vervolgens begint dan een zoektocht naar wie hiermee aan de slag kan gaan.” Haar hartenwens is dat er voldoende teams zijn om met deze kinderen en hun ouders te werken. Te meer daar goed afstemmen tussen de verschillende hulpverleners nadrukkelijke aandacht verdient.
Het eerste doel is altijd een gezonde gewichtstoename waarbij de tafelmomenten weer aangenaam worden. “Zolang het eetmoment stressvol of spannend is, komt een kind namelijk niet toe aan het zetten van nieuwe stapjes. Zoek indien nodig naar voorkeursvoedsel dat het kind wel nog eet of ga in zeer ernstige gevallen over op sondevoeding. Op deze manier kan de druk van de tafelmomenten afgehaald worden.” “In het begin raad ik daarom intensieve begeleiding aan, indien mogelijk aan huis. Maar bij beperkte gewichtstoename of zorgen rond gezondheid is ook betrokkenheid van een kinderarts noodzakelijk.”
Volg tempo ouders
Voor het slagen van de hulpverlening is het van belang het tempo van ouders en kinderen te volgen. “Dit gaat soms heel traag, maar je kunt het niet versnellen.” Daarnaast is het nodig om aandacht te schenken aan het ontschuldigen. “Bijna alle verzorgers voelen zich immers zeer schuldig en vinden dat ze falen.”
Dr. Daniëlle van de Merwe is kinder- en jeugdpsychiater in het algemeen ziekenhuis Sint-Maarten (Vlaanderen). Zij heeft zich gespecialiseerd in infant psychiatrie met specifieke bekwaamheid in heel jonge kinderen met voedingsproblemen en eetstoornissen.
