‘Gelijk goed beginnen’ is het nieuwe boek van Tessa Roseboom, hoogleraar vroege ontwikkeling en gezondheid. Het boek, de opvolger van ‘De eerste 1000 dagen’, is een wetenschappelijke onderbouwde leidraad die weergeeft wat elk kind nodig heeft voor een goede start. Plus hoe wij daar als maatschappij voor kunnen zorgen. Tessa Roseboom deelt in dit boekhaar inzichten over waarom, wat en hoe iedereen kan bijdragen aan de goede start van elk kind, en welke winst dat de maatschappij oplevert.

Aan een goede start liggen vijf basiselementen ten grondslag: voeding, gezondheid, liefde, veiligheid en stimulatie. In haar boek bepleit Roseboom dat door te investeren in een goede start de kansenongelijkheid verminderd kan worden, en de volksgezondheid verbeterd. Ze schetst wat ouders, omgeving, professionals, werkgevers en overheid kunnen doen om bij te dragen aan een goed begin en zo te bouwen aan gezonde generaties. Voor het boek interviewde Roseboom ook verschillende mensen met een missie. Het zijn inspirerende verhalen die laten zien dat elk mens individueel iets kan bijdragen aan een goede start.

Maatschappelijke winst

Grofweg 80% van de maatschappelijke kosten, zoals uitkeringen en ziekenhuiszorg, worden gemaakt door slechts 20% van de mensen, die vrijwel allemaal een valse start hebben gemaakt.

“De verantwoordelijkheid ligt niet alleen bij de ouders, maar ook bij overheid, zorgprofessionals, verzekeraars, werkgevers en burgers. Wij zouden er als maatschappij voor moeten zorgen dat alle ouders hun kinderen ook daadwerkelijk een goede start kunnen bieden. Ondersteuning en ontwikkelingsstimulering vanaf het allereerste begin vergroten de fysieke en mentale gezondheid, de kansen op school en de arbeidsmarkt, en verminderen de kans op criminaliteit. Hoe vroeger je investeert, hoe groter het rendement. Elke euro die je uitgeeft aan een goed begin betaalt zich dubbel en dwars terug. Door betere schoolprestaties, gezondheid, grotere arbeidsparticipatie, en minder uitkeringen en kosten voor politie en justitie. Ook laten economische evaluaties zien dat verruiming van regelingen rondom ouderschapsverlof zich vertalen in betere schoolprestaties en hogere inkomens voor de generatie van wie de ouders gebruik konden maken van deze regelingen. Niet alleen financieel maar ook menselijk gezien de slimste investering die we kunnen doen”, aldus Tessa.

Vaderschapsverlof duurzame investering

Waar je wieg staat op de wereld maakt uit voor je kansen later in het leven, zelfs in Nederland. Zo is de kans om de geboorte te overleven twee keer zo groot als een kind geboren wordt in het centrum van Amsterdam dan wanneer het wordt geboren in Amsterdam Zuidoost. De plek waar je wieg staat hangt ook samen met de kansen op school, op gezondheid en op de arbeidsmarkt. Door de coronacrisis zijn deze verschillen nog groter geworden.

Beval – en hulpplan

Ouders weten dat ze een belangrijke taak hebben als ouder, maar zijn vaak onzeker en durven niet snel hulp te vragen. Daar kunnen ouders hulp bij gebruiken, uit de omgeving, van professionals en van de overheid. Roseboom stelt voor dat aanstaande ouders niet alleen een bevalplan maar ook een plan moeten maken bij wie ze welke hulp kunnen vragen als dat nodig is. Werkgevers zouden hun werknemers beter kunnen ondersteunen in het ouderschap door gezinsvriendelijker beleid, en de overheid zou moeten zorgen voor gratis goede kinderopvang voor alle kinderen, en uitgebreider verlof voor vaders. Kinderen van vaders die in het prille begin meer tijd thuis doorbrengen ontwikkelen zich beter, en hebben later hogere IQ-scores en minder gedragsproblemen. Daarmee blijkt vaderschapsverlof een duurzame investering voor de maatschappij.

“Investeringen in menselijk kapitaal leveren het meest op als ze vroeg in het leven worden gedaan”, aldus Roseboom. Zij roept op een klimaat te creëren waarin kinderen kansen krijgen om vanaf het allereerste begin hun volledige potentie te ontwikkelen.

Gelijk goed beginnen
Tessa Roseboom
Uitgeverij De Tijdstroom