Depressie is de meest voorkomende complicatie bij de moeder na een bevalling. Een nieuwe toolkit biedt soulaas. Doelgroep zijn organisaties in de geboortezorg en hun samenwerkingspartners.
Ieder jaar krijgen ruim 23.000 pas bevallen moeders een postpartum depressie. Aangetoond is dat effectieve preventie bij de moeders mogelijk is. Toch gebeurt dit nog niet vaak in de praktijk. Daarom bevat de toolkit ‘Preventie van postpartum depressie’ verschillende instrumenten waarmee de (zorg)professional effectieve depressiepreventie op kan zetten en kan uitvoeren.
Over de toolkit
Professionals die de toolkit kunnen gebruiken zijn zowel jeugdverpleegkundigen en jeugdartsen in de Jeugdgezondheidszorg (JGZ), verloskundigen en kraamverzorgenden als huisartsen, praktijkondersteuners huisarts GGZ (POHs-GGZ) en psychologen. Er zijn diverse praktische tools:
- een instructie voor screening;
- een stappenplan waarmee een regionaal zorgpad ingevuld kan worden;
- de e-learning ‘Preventie postpartum depressie’.
Aanvullend is onder andere een folder, poster en wachtkamerfilmpje voor de moeders ontwikkeld. De titel van deze hulpmiddelen is: ‘Waar is de roze wolk?’.
Goede samenwerking is essentieel
De toolkit is ontwikkeld binnen het project ‘Depressiepreventie bij aanstaande en pas bevallen moeders’. Dit is een van de projecten van het Meerjarenprogramma Depressiepreventie van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Tijdens het project werkten teams in de geboortezorg in verschillende pilots nauw met elkaar samen binnen de ketenaanpak preventie postpartum depressie. Goede samenwerking is bij effectieve preventie een belangrijke voorwaarde.
De ketenaanpak betekent: tijdig depressieve klachten signaleren bij aanstaande en pas bevallen moeders, hen ondersteunen en zo nodig doorverwijzen naar de juiste preventieve zorg of behandeling. Hiervoor moeten de professionals de sociale kaart goed op orde hebben en bovendien onderling duidelijke afspraken maken over overdracht, terugkoppeling en nazorg voor de moeders.
Goed voorbeeld
GGD Hart voor Brabant is één van de pilotorganisaties geweest die de ketenaanpak heeft opgezet. JGZ-medewerkers zijn geschoold met de e-learning ‘Preventie van postpartum’ depressie’. Dit betekent dat iedere moeder die op het consultatiebureau komt een screeningslijst invult (de EPDS). Aan de hand van de antwoorden gaat de jeugdverpleegkundige of -arts in gesprek met de moeder. Na de screening kan de moeder worden doorverwezen naar preventieve interventies zoals Mamas@home (drie laagdrempelige online bijeenkomsten) of MamaKits (drie individuele gesprekken met aanstaande en pas bevallen moeders met milde psychische klachten). De GGD kan deze interventies zelf aanbieden. Voor MamaKits zijn GGD-medewerkers getraind door MamaKits GGZInGeest. Daarnaast kan via de huisarts verwezen worden naar zwaardere psychologische zorg.
Aan de slag
De toolkit is onderdeel van het nieuwe dossier ‘Mentale gezondheid en zwangerschap’ en is gratis te downloaden.
Neem voor meer informatie contact op met Merel Linthorst (GGD GHOR) of Linda Bolier (Trimbos-instituut).
Bron: trimbos.nl
Zie ook:
