Rampen zoals aardbevingen, overstromingen, bosbranden of oorlogen zijn aan de orde van de dag. Vaak zijn ook gezinnen met baby’s en jonge kinderen het slachtoffer. Ze raken bedolven onder puin, worden overspoeld door snel opkomend water, verliezen hun ouders. Vervolgens ontberen ze een veilige plek. Hebben honger of lijden kou. Hoe kunnen hulpverleners hen bijstaan?
Paulien Kuipers
Bekend is dat een ramp mensen traumatiseert. Nare flashbacks, beangstigende herinneringen, niet meer kunnen slapen en het besef van tijd kwijtraken zijn daar kenmerken van. Velen verliezen ook de aanvankelijke hoop dat geliefden en naasten nog gevonden worden of dat stukken van een ‘vorig leven’ als brieven en foto’s nog opduiken. Als die hoop vervliegt, slaat de realiteit toe en daarmee het verdriet of de uitzichtloosheid.
Het helpt als getraumatiseerde mensen keer op keer hun verhaal over de erge gebeurtenissen kunnen vertellen. EMDR kan daarbij een rol spelen.
Talig
Maar hoe hulp te bieden aan de allerjongsten, die nog geen woorden ter beschikking hebben om hun verhaal te kunnen vertellen? Die hun moeder, hun vader, hun broers en zusters verloren en in een ‘vreemd gezin’ of in een vreemde opvangsituatie terecht komen zonder dat ze de pijn en de verwarring van wat ze meemaakten kunnen uiten of delen?
We kunnen voor het antwoord misschien gebruik maken van ervaringen die opgedaan zijn bij de behandeling van getraumatiseerde jonge kinderen met (minder) ingrijpende ervaringen zoals het verlies van een geliefd persoon, geweld of een ongeluk.
Wat we weten is dat baby’s en peuters weliswaar geen verhalen kunnen vertellen, maar wel talig zijn. Ze voelen de energie van woorden aan zonder deze in hun volle betekenis te verstaan.
Verder lezen
Dit zijn de beginalinea’s van het artikel dat Paulien Kuipers in de herfsteditie van ons VROEG-magazine heeft gepubliceerd. Lees verder in het pdf-bestand.
Geïnteresseerd in de rest van het magazine? Klik hier voor de hele inhoudsopgave.
