Kinderen met cerebrale parese hebben vaak moeite met slikken. Dat kan leiden tot kwijlen en verslikken, met bijvoorbeeld longontstekingen als gevolg. Verwijdering van de speekselklieren onder de kaak leidt tot minder kwijlen en verkleint de kans op verslikken in speeksel. Dat blijkt uit promotieonderzoek van Corinne Delsing van het Radboudumc.
We produceren zo’n anderhalve liter speeksel per dag. Het grootste deel komt uit de grote speekselklier onder de kaak. Niet gek dus dat we ons wel eens verslikken en dat geeft zelden problemen. Dat is anders bij kinderen met hersenverlamming oftewel cerebrale parese, meestal veroorzaakt door zuurstoftekort rondom de geboorte. Die hebben grote moeite met slikken. Daardoor kwijlt tot wel de helft van de kinderen met een hersenverlamming.
Kwijlen is onwenselijk vanuit sociaal, emotioneel en cosmetisch oogpunt, maar zorgt ook voor schade. Denk daarbij aan elektronische hulpmiddelen, rolstoelen en tablets die kapot gaan. Het is daarnaast gevaarlijk: omdat deze kinderen zich veel vaker verslikken in speeksel, lopen ze een groter risico op longontstekingen. Corinne Delsing onderzocht de effectiviteit van een operatie waarbij de speekselklieren onder de kaak verwijderd worden bij kinderen met cerebrale parese.
Minder kwijlen
In het eerste deel van haar promotieonderzoek toont Delsing aan dat de operatie bij twee derde van de kinderen een gunstig effect op kwijlen had. Dat wil zeggen dat zowel de mate als de ernst van het kwijlen na de operatie afnam. Er is echter wel een maar: bij een deel van de kinderen nam na verloop van tijd de tevredenheid over het resultaat af. Sommigen hadden daarom een aanvullende behandeling nodig.
Delsing keek ook naar andere aspecten van de operatie. Die zorgt namelijk voor een litteken in de hals. Uit haar onderzoek blijkt echter dat vrijwel alle ouders van de kinderen het litteken acceptabel vonden.
Aanbevolen behandeling
Het tweede deel van het proefschrift gaat over het effect van de operatie op de kans op verslikken. Delsing vergeleek verwijdering van de speekselklieren met twee alternatieven: afsluiten van de afvoergang van de klier en botox-injecties in de klier. Het effect was na verwijdering van de speekselklieren het grootst en bleef het langst aan. Aanhoudende nadelen, bijvoorbeeld een droge mond, waren er niet. Delsing concludeert dan ook: ‘Bij kinderen met een cerebrale parese die zich vaak verslikken in speeksel, is verwijderen van de klier de aanbevolen behandeling.’
Het NPO TV-programma Topdoks besteedde aandacht aan dit onderwerp, bekijk het item hieronder
Bron: radboudumc.nl
