Het vroegtijdig signaleren van niet-medische risicofactoren is een witte vlek in de begeleiding van zwangere vrouwen. De poli verloskunde van het Erasmus MC neemt om die reden bij iedere zwangere de R4U af: een gevalideerde vragenlijst voor verloskundige zorgverleners om wel de vinger te kunnen leggen op dergelijke risico’s.
Door psychosociale risico’s systematisch in kaart te brengen, wordt gerichte zorgtoeleiding mogelijk. De ‘Rotterdam Reproduction Risk Reduction checklist’, kortweg de R4U, is hiervoor een praktisch hulpmiddel. Het betreft een vragenlijst om achterhalen of zwangere vrouwen niet-medische zorg of ondersteuning nodig hebben. Aan de hand van de scoringslijst maakt een verpleegkundige een indicatie. Het onderzoek vindt plaats rond week 10 van de zwangerschap en duurt een half uur.
Meer diepgang
Het instrument geeft houvast, blijkt na de introductie ruim anderhalf jaar geleden. “Door de R4U-vragenlijst komt er meer diepgang in het gesprek met de zwanger vertelt verpleegkundige Annette Baas. “Bij alle sociale risicofactoren staat heel duidelijk aangegeven hoe je daarnaar kunt vragen. Je stelt dus bij iedereen op dezelfde manier dezelfde vragen. Dat tackelt ook gelijk je vooroordelen. Als er bepaalde factoren of problemen spelen, staat er aangegeven welke stappen je kunt zetten: er zijn zorgpaden met acties aangegeven. Er komen door R4U zeker dingen op tafel die je anders niet zou zien.”
R4U in een notendop
De R4U is een gevalideerde risicosignaleringsvragenlijst die in 2012 door het Erasmus MC is ontwikkeld en die sindsdien door verloskundige zorgverleners in het hele land wordt gebruikt. Begin 2022 is de R4U vernieuwd, waarbij het zwaartepunt is komen te liggen op het screenen van psychosociale risicofactoren. De risicosignalering richt zich op deze domeinen: gezinssituatie, werk en inkomen, communicatie en opleiding, leefstijl, vorige zwangerschap, huidige zwangerschap, mentaal welzijn, hechting en ouderschap.
Verder lezen
Dit bericht is een samenvatting van een interview dat Laura Jansma had met verpleegkundige Annette Baas. Het volledige interview is te vinden op de website van Leernetwerk Kooz:
Deze mevrouw is kwetsbaar: daar moet ik wat mee’
