Er is geen relatie tussen ontwikkelingsstoornissen, bijvoorbeeld verstandelijke beperkingen en autisme, en onveilige gehechtheid tussen ouders en kinderen. De mate waarin een ouder signalen van een kind interpreteert, plus hierop reageert, kan wél een rol spelen. Ook een opeenstapeling van risicofactoren hangt samen met een lagere kans op veilige gehechtheidsrelaties.
Dit blijkt uit een grote internationale overzichtsstudie naar de kwaliteit van gehechtheidsrelaties van jonge kinderen met hun ouders. Viveon, de academische werkplaats waarin ’s Heeren Loo en de Vrije Universiteit Amsterdam samenwerken, hebben hieraan bijgedragen. Het onderzoek vat de resultaten samen van 285 studies waaraan meer dan 20.000 kind-ouderparen deelnamen.
Afstemming
Veilige relaties in de eerste levensjaren en later dragen bij aan een goede ontwikkeling van kinderen. Dat geldt voor de sociaal-emotionele, taal- en cognitieve ontwikkeling. De kwaliteit van gehechtheidsrelaties wordt door een complex van factoren bepaald. De meest duidelijk aanwijsbare factor is de sensitieve responsiviteit van opvoeders. Anders gezegd: als er al een verklaring is, dan loopt die via de mate waarin een ouder is afgestemd op de emotionele toestand van een kind en die signalen juist kan interpreteren én er passend en tijdig op reageert.
De onderzoekers hebben ontdekt dat vermijdende gehechtheid in de loop der jaren minder lijkt voor te komen, iets dat zij beschouwen als bemoedigend.
Opeenstapeling van risicofactoren
Uit het onderzoek kwam ook naar voren dat een opeenstapeling van risicofactoren in de situatie van gezinnen samenhangt met een lagere kans op veilige gehechtheidsrelaties. Bij die risicofactoren kun je denken aan bijvoorbeeld armoede, slechte huisvesting, werkloosheid, mishandeling en verwaarlozing.
Ondersteuning in vroegkinderlijke periode
Volgens Carlo Schuengel, een van de Viveon-onderzoekers, benadrukken de resultaten het belang van het ondersteunen van ouders en gezinnen in de vroegkinderlijke periode. Hiervoor bestaan erkende interventies, ook voor gezinnen met ouders met beperkingen of kinderen met ontwikkelingsstoornissen.
The first 20,000 strange situation procedures: A meta-analytic review
Bron: klik.org