Huiselijk geweld, psychische klachten, verslaving, tienerzwangerschap of taalachterstand. Stuk voor stuk factoren die de zwangerschap en de ontwikkeling tijdens de eerste levensjaren van een kind negatief kunnen beïnvloeden. Maar hoe kunnen zorgverleners hierbij helpen? Dat staat beschreven in de nieuwe V&VN-richtlijn ‘Kwetsbaarheid in de eerste 1000 dagen’.
De aanbevelingen in de richtlijn zijn van toepassing op zwangeren en (aanstaande) ouders in een (mogelijk) verhoogd kwetsbare situatie, en hun kinderen in de kinderleeftijd van -9 maanden tot 2 jaar. In het document staat onder meer beschreven hoe je kwetsbare zwangeren op tijd herkent, hoe je ze goede hulp aanbiedt en hoe je zorgt voor een goede overdracht.
Kernaanbevelingen
Wat kun je als zorgverlener doen om kwetsbare zwangeren en jonge gezinnen te helpen? Hiertoe bevat de nieuwe richtlijn bevat vier kernaanbevelingen.
- Vraag de uitkomsten van de brede risico-inventarisatie op bij de verwijzer, of voer deze zelf uit.
- Overweeg om een instrument te gebruiken bij de brede risico-inventarisatie.
(denk aan signaleringslijsten Mind2Care, R4U of ALPHA-NL en gespreksmethodieken GIZ, SPARK of SamenStarten) - Overweeg om een (preventieve) interventie in te zetten of om ernaar te verwijzen.
(zoals Prenatale Huisbezoeken JGZ, Stevig Ouderschap of VoorZorg) - Draag bij de overdracht van een zwangere of ouder in een kwetsbare situatie belangrijke gegevens over.
(onder andere de reden van overdracht, contactgegevens van betrokken zorgverleners, een algemene anamnese van de moeder en de uitkomst van brede risico-inventarisatie)
Doelgroep richtlijn
Beoogde gebruikers van de nieuwe richtlijn zijn verpleegkundigen, verpleegkundig specialisten, zorgkundigen en verzorgenden. De richtlijn is tevens bruikbaar voor kraamverzorgenden en kraamzorgverpleegkundigen. Ook is de richtlijn informatief is voor eerstelijns en tweedelijns verloskundigen, gynaecologen, kinderartsen, huisartsen, jeugdartsen, psychiaters, voor professionals werkzaam in voorschoolse voorzieningen, de jeugdzorg en jeugdbescherming en in het maatschappelijk werk.
Groep kwetsbare zwangeren neemt toe
Sanne Drost-Goossens, obstetrieverpleegkundige in het Spaarne Gasthuis, werkte mee aan de richtlijn. “Het is heel belangrijk om de psychosociale situatie van een kwetsbare zwangere goed in kaart te brengen en haar te begeleiden, zodat de negatieve invloed van bijvoorbeeld psychische klachten of een verslaving zo klein mogelijk is.” De groep kwetsbare zwangeren wordt volgens haar steeds groter. “In de praktijk blijkt dat zorgverleners niet goed weten hoe ze kunnen helpen. En zorgvragers vinden het moeilijk om hulp te vragen of voelen zich snel aangevallen als er over hulp wordt gesproken. Daarom is het goed dat deze richtlijn er nu is.”
Bron: venvn.nl
