Recensie ‘Niet alle kleine meisjes worden groot’ door Bob de Raadt
‘Niet alle meisjes worden groot’, geschreven door Josje Swinkels, is een roman over een herkenbaar en meeslepend onderwerp. Een ingrijpende situatie die je diep raakt, als vrouw/moeder, als partner/vader, als familie. Het boek, gebaseerd op ware gebeurtenissen, geeft een goede inkijk in de complexiteit van zwangerschapsvergiftiging en vroeggeboorte. Knap verwoord!
Een zwangerschap die opeens een geheel andere wending krijgt. De roze wolk spat uit elkaar. Een ziekenhuisopname, een hectische bevalling, de kraamvrouw met ernstige medische problemen, een angstige strijd met dreigende levensgevaarlijke complicaties, de onmacht bij de partner-vader, de spanning bij Siem. Wie in de geboortezorg werkt, kent deze dynamische problematiek. Dan ken je de casuïstiek, de bijkomende hectiek voor ouders en familieleden, de onzekerheid en de machteloosheid. Dan zie je ook de veerkracht en de inzet van ouders (Rosalie en Arjan) en gezins- en familieleden (oudste zoon Siem en de moeder van Rosalie). “Het was alsof ik weer op de afdeling neonatologie aan het werk was!”, was mijn gedachte bij het lezen van dit boek.
Vroeggeboorte
Na de vroeggeboorte wordt dochtertje Lisa ruim negen maanden opgenomen in het ziekenhuis. Een tijd vol spanning, vele gesprekken met ziekenhuismedewerkers, gesprekken met andere moeders met een kind op de afdeling. Ouderschap in een leerproces om hun kind te verzorgen, om hun dochter te leren begrijpen, om te leren om haar sondevoeding te geven, om de medische diagnose (Pierre Robin) te begrijpen en te bevatten. Ouderschap wat enorm onder druk staat, waarbij de moeder de intensieve zorg niet volhoudt en in een burnout terecht komt.
Veerkracht
Een GGZ-behandeltraject volgt, waarin de moeder langzamerhand weer grip krijgt op haar leven. Inzicht in de gegeven omstandigheden neemt toe. Zij krijgt veel steun vanuit haar directe sociale netwerk. Ook haar partner vindt zijn eigen weg in de moeilijke periode (energie halen uit zijn werk, terwijl het ook een vluchtweg is). Gaandeweg verbetert de leefsituatie van Lisa als chronisch beperkt kind enigszins. Ondanks alle moeiten en emoties komt de opvang van Lisa buiten het gezin toch alle gezinsleden ten goede. Elke overgang is enorm wennen, voor iedereen. Kort na de geboorte van Bente, het derde kind van Rosalie en Arjan, na een spannende, en toch voorspoedige zwangerschapsperiode – Bente is een gezonde dochter – wordt Lisa ernstig ziek. Complicaties halen haar onverwachts onderuit.
Afscheid nemen
Een dramatisch moment. Rosalie en Arjan moeten afscheid van Lisa nemen. Het overlijden van Lisa overvalt iedereen, ook degenen die vanuit de hulpverlening voor Lisa gezorgd hebben. Er zijn bijzondere momenten tijdens het afscheid nemen; die zijn persoonlijk, dierbaar, meelevend. Lisa heeft op veel mensen indruk gemaakt. Dit blijkt ook tijdens en na de begrafenis waardoor de rouwperiode die volgt nog intenser wordt.
Dynamisch verhaal
Het boek is zeer toegankelijk en makkelijk leesbaar. Het onderwerp is herkenbaar in al z’n dynamische lagen. Het is een roman over gecompliceerd verdriet, onmacht, zorgzaamheid en veerkracht, onderlinge liefde, trouw en ‘íeder z’n eigen weg’-gaan. Een leven dat intens geleefd wordt. Lisa, die zorg nodig heeft; zorg die mensenlevens verdiept.

Onze recensent Bob de Raadt is freelance contextueel maatschappelijk werker, assistent onderzoek Erasmus MC, gastdocent Erasmus MC Academie, boekenrecensent/schrijver, vader & vadercoach, pastorale counseling/VaderGids-avonden, lid Connect2Grow/Connect2Fathers, blogger bij vakbond CGMV, lid KlankBordGroep Zuyd Hogeschool Sittard, eigenaar van www.bobderaadt.nl