Vroeggeboorte heeft belangrijke gevolgen voor de hersenontwikkeling en hersenfuncties. Hierdoor hebben te vroeg geboren kinderen een verhoogd risico op ontwikkelingsproblemen. Het eerder signaleren hiervan, verdient samen met het ontwikkelen van passende interventies, meer aandacht. Te meer daar het aantal vroeggeboortes niet afneemt en de overlevingskansen van steeds vroeger geboren kinderen stijgen.
Dat blijkt uit promotieonderzoek, getiteld ‘The Long Shadow of Very Preterm Birth’, van Sabrina Twilhaar aan de VU Amsterdam. Vroeggeboorte heeft belangrijke gevolgen voor de hersenontwikkeling en hersenfuncties. Hierdoor hebben te vroeg geboren kinderen een verhoogd risico op ontwikkelingsproblemen
Slechter presteren
Uit twee overzichtsstudies blijkt dat deze kinderen slechter presteren op school en hun IQ gemiddeld 13 IQ-punten lager was vergeleken met leeftijdsgenoten. Deze uitkomsten bleken niet verbeterd voor kinderen geboren tussen 1990-2008. Omdat overlevingskansen van steeds vroeger geboren baby’s verbeteren, groeit een toenemend aantal te vroeggeboren kinderen op met ontwikkelingsproblemen waarvoor langdurig zorg nodig is. Het verbeteren van de uitkomsten na ernstige vroeggeboorte verdient dan ook de hoogste prioriteit.
Leerachterstanden zijn al zichtbaar in groep 3 en verminderden niet naarmate kinderen ouder worden. Vroeggeboren kinderen kregen bijna drie keer zo vaak extra hulp of speciaal onderwijs. Vooralsnog is niet te voorspellen welke kinderen ontwikkelingsproblemen zullen ervaren.
Problemen eerder herkennen
Vroeggeboren kinderen worden nu al gevolgd in hun ontwikkeling, maar vaak blijft dit beperkt tot de vroege kindertijd. Twilhaar wijst er echter op dat veel problemen pas duidelijk merkbaar worden op de schoolleeftijd. “Hierdoor worden problemen relatief laat gesignaleerd. Om problemen vroeger te herkennen en adequate ondersteuning te bieden, is het noodzakelijk de aard van de problemen te begrijpen. Uit mijn onderzoek blijkt dat verstoringen in hersenfuncties die zorgen voor controle over gedrag in belangrijke mate bijdroegen aan cognitieve, school-, aandacht- en sociale problemen. Deze nieuwe kennis kan helpen om problemen in een vroeger stadium te signaleren en behandelingen te ontwikkelen.”
Maatschappelijke uitdaging
Twilhaar vindt de zorg en ondersteuning van deze kinderen is een belangrijke maatschappelijke uitdaging. “De resultaten van mijn onderzoek dragen bij aan een beter begrip van de aard van ontwikkelingsproblemen en de mechanismen die bijdragen aan hun ontstaan. Deze kennis is van belang voor het ontwikkelen van interventies en het vroeger signaleren van problemen bij kinderen met een verhoogd risico.”
