Kindertekeningen vertellen veel over de innerlijke wereld van peuters en kleuters. Daardoor vormen ze een dankbaar hulpmiddel bij de hulp aan jonge kinderen. Niet alleen diagnostisch, maar ook bij het opstellen van een behandelplan.
Michelle Verjaal en Christine van Herk
Rond de jaren ’20 van de vorige eeuw is het tekenen en het gebruik van spel geïntroduceerd in de psychotherapie. Het idee hierachter was dat er bij het tekenen en spel onverwerkte ervaringen en onderdrukte emoties op papier konden worden gezet. Sindsdien is tekenen als instrument doorontwikkeld en wordt het ook gebruikt om therapie aantrekkelijker te maken voor kinderen. Spel en beeldcommunicatie worden gezien als ‘de taal van het kind’ en een natuurlijke manier van communicatie. Er zijn inmiddels allerlei verschillende soorten therapievormen waarin er gebruik wordt gemaakt van spel en verbeelding. Ook vanuit wetenschappelijk onderzoek komt er steeds meer bewijs dat kinderen zich door middel van spel en tekenen makkelijker kunnen openstellen in therapie dan door te praten.
Waarom tekenen?
Waarom zou je kinderen laten tekenen? Er zijn verschillende geluiden als het gaat om het gebruik van non-verbale technieken binnen de diagnostiek en behandeling. Wat regelmatig wordt genoemd is dat het niet objectief kan worden bekeken en beoordeeld. Hierdoor zou het lastig zijn om er vervolgens betekenis aan te geven en het te integreren in het uiteindelijke beeld. Ondanks dat het misschien een andere manier van diagnostiek is dan het gebruikelijke testmateriaal, kunnen kindertekeningen wel degelijk informatie geven over het kind of de ouders. Tekeningen weerspiegelen vaak de binnenwereld, deze wordt als het ware geprojecteerd op het papier. Het is een non-verbale en meer onbewuste manier van uitdrukken. Daardoor is dit hulpmiddel ook geschikt voor kinderen met taalspraak- of cognitieve problemen. Hetzelfde geldt voor kinderen die het lastig vinden om hun gevoel te verwoorden of om direct te praten over een traumatische gebeurtenis. De tekeningen kunnen dan een middel zijn om toch zicht te krijgen op de klachten en onderliggende emoties. Ook neurobiologisch onderzoek toont aan dat visuele informatie via het limbische systeem wordt verwerkt en de meer corticale talige gebieden passeert.
Soorten tekeningen
Kinderen vanaf 3 of 4 jaar zijn vaak al in staat om te tekenen. Door een tekening te maken van huis-boom-mens kun je bijvoorbeeld zien of het kind in staat is tot het uitvoeren van een opdracht en hoe de fijne motoriek is. Bij een menstekening is het belangrijk om te kijken (….)
Lees verder >
VROEG biedt elk kwartaal verdieping en inspiratie
Dit artikel, nu gratis te downloaden, is gepubliceerd in VROEG. Ons magazinebiedt elk kwartaal verdieping en inspiratie via achtergrondartikelen en interviews. De prijs van een abonnement bedraagt in Nederland € 28,00 en in België € 31,00 per jaar. Klik hier voor een overzicht van de inhoud van de jongste editie, nummer 3 van 2024. Lees verder >
